گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی
جهت مشاوره تلفنی در زمینه گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی
از تلفن ثابت در سراسر کشور با شماره ۱۶۱۳_۹۰۷_۹۰۹ (بدون پیش شماره) تماس بگیرید
پاسخگویی از ۸ صبح تا ۱۲ شب حتی ایام تعطیل
راهنمای کامل و تخصصی گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی در مقاطع ارشد و دکتری. با شناخت عمیق ادبیات تطبیقی، نقد ادبی و مطالعات فرهنگی، مسیر آکادمیک و حرفه ای خود را هوشمندانه انتخاب کنید.
مقاله ای که هم اکنون پیش روی شماست، با نگاهی تحلیلی و ذهنی آگاهانه در واحد تولید محتوای ذهن آگاهانه برای شما، دانشجویان و پژوهشگران آینده نگر و والدین گرامی، به رشته تحریر درآمده است. هدف ما، ارائه تصویری عمیق و شفاف از گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی برای ورود به دنیای تخصص و اندیشه است.

مقدمه ای بر لزوم تخصص گرایی در مطالعات ادبی
دوره کارشناسی ادبیات زبان انگلیسی، شما را با اقیانوس بیکران ادبیات آشنا می کند. اما برای تبدیل شدن به یک غواص ماهر و کشف مرواریدهای پنهان در اعماق این اقیانوس، نیاز به تخصص و تمرکز دارید. گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی که عمدتا در مقاطع تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) معنا پیدا می کنند، همان ابزارهای تخصصی غواصی هستند. این گرایش ها به شما کمک می کنند تا از یک خواننده
علاقه مند، به یک پژوهشگر، منتقد و نظریه پرداز صاحب نظر تبدیل شوید. انتخاب گرایش، تعیین کننده نوع نگاه شما به ادبیات و مسیر آینده آکادمیک و حرفه ای شماست. آیا به دنبال یافتن پل های ارتباطی میان فرهنگ ها هستید یا شیفته کالبدشکافی یک متن با ابزارهای تئوریک؟ این مقاله به صورت تخصصی، به بررسی این مسیرها و گرایش ها می پردازد تا شما با ذهنی آگاه، هوشمندانه ترین انتخاب را برای آینده خود رقم بزنید.
برای هر گونه مشاوره از تلفن ثابت در سراسر کشور با شماره 9099071613 (بدون پیش شماره) تماس بگیرید. پاسخگویی از ۸ صبح تا ۱۲ شب حتی ایام تعطیل.
گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی
پس از دوره کارشناسی که یک دانش عمومی و تاریخی از ادبیات به شما می دهد، مقطع کارشناسی ارشد، زمان انتخاب یک مسیر تخصصی است. گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی در ایران به چند شاخه اصلی تقسیم می شوند که هرچند مرزهای کاملا مشخصی ندارند و با یکدیگر همپوشانی دارند، اما از نظر رویکرد، منابع و اهداف پژوهشی متفاوت هستند.
انتخاب میان این گرایش ها، بیش از هر چیز، یک انتخاب فکری و فلسفی است. این انتخاب نشان می دهد که شما ادبیات را چگونه می بینید و می خواهید با آن چه کنید. در ادامه، به تفصیل به بررسی مهم ترین گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی می پردازیم تا با جهان بینی هر یک بیشتر آشنا شوید.

گرایش ادبیات انگلیسی (English Literature): مسیر اصلی و کلاسیک
این گرایش، عمومی ترین، اصلی ترین و پرظرفیت ترین گرایش در مقطع کارشناسی ارشد است. تمرکز اصلی در این گرایش، ادامه همان مسیر دوره کارشناسی اما در سطحی بسیار عمیق تر و پژوهش محورتر است. در این گرایش، شما به صورت تخصصی بر روی یک دوره تاریخی خاص (مانند دوره رنسانس یا مدرنیسم)، یک ژانر خاص (مانند رمان یا نمایشنامه) یا آثار یک نویسنده بزرگ (مانند شکسپیر یا ویرجینیا وولف) تمرکز می کنید.
محورهای اصلی و روش تحقیق
دانشجویان در این گرایش، واحدهای درسی پیشرفته تری در زمینه نقد ادبی و تاریخ ادبیات می گذرانند و در نهایت، پایان نامه خود را بر روی تحلیل یک یا چند اثر ادبی متمرکز می کنند. این گرایش، پایه و اساس ورود به تمام حوزه های دیگر است و به شما یک دانش کلاسیک و قدرتمند از بدنه اصلی ادبیات انگلیسی می دهد. این گرایش برای کسانی مناسب است که به خود متون ادبی و تحلیل آن ها بیش از هر چیز دیگری علاقه مند هستند.
گرایش ادبیات تطبیقی (Comparative Literature): هنر پل زدن میان فرهنگ ها
این گرایش، یکی از جذاب ترین و بین رشته ای ترین گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی است. ادبیات تطبیقی، به مطالعه ادبیات فراتر از مرزهای ملی و زبانی می پردازد. در این گرایش، شما به دنبال یافتن تاثیرات، شباهت ها و تفاوت های میان آثار ادبی از فرهنگ ها و زبان های مختلف هستید. برای مثال، ممکن است به بررسی تاثیر “هزار و یک شب” بر رمان نویسی در قرن ۱۸ انگلستان بپردازید یا به مقایسه مفهوم “عشق” در اشعار حافظ و جان دان بپردازید.
پیش نیازها و حوزه های کاری
برای موفقیت در این گرایش، تسلط بر حداقل دو زبان (در اینجا فارسی و انگلیسی) و آشنایی عمیق با ادبیات هر دو فرهنگ، ضروری است. فارغ التحصیلان این گرایش، بهترین گزینه ها برای ترجمه های ادبی عمیق، فعالیت در مراکز گفتگوی فرهنگی و پژوهش های بین المللی هستند. این گرایش، نگاه شما را از یک فرهنگ خاص فراتر برده و به یک دیدگاه جهانی می رساند.
گرایش نقد ادبی (Literary Criticism): کالبدشکافی متن
اگر ادبیات تطبیقی نگاهی “بیرونی iterary Criticism ” به ادبیات دارد، گرایش نقد ادبی، نگاهی کاملا “درونی” و موشکافانه به خود متن و ساختار آن دارد. این گرایش از گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی، تئوریک ترین و فلسفی ترین شاخه این رشته است. در اینجا، خود اثر ادبی کمتر از “نظریه” ای که با آن به تحلیل اثر می پردازیم، اهمیت دارد. شما با ابزارهای مکاتب مختلفی چون ساختارگرایی، پساساختارگرایی، روانکاوی، فمینیسم و … به کالبدشکافی یک متن می پردازید تا ساختارهای پنهان و ایدئولوژی های نهفته در آن را آشکار سازید.
این گرایش برای افرادی با ذهن انتزاعی، فلسفی و علاقه مند به مباحث تئوریک بسیار مناسب است و بهترین مسیر برای تبدیل شدن به یک نظریه پرداز و منتقد ادبی حرفه ای است.

مقایسه گرایش های اصلی: کدام عینک تئوریک برای شماست؟
انتخاب میان این گرایش ها، به نوع نگاه شما به ادبیات بستگی دارد.
| ویژگی | گرایش ادبیات انگلیسی | گرایش ادبیات تطبیقی | گرایش نقد ادبی |
| واحد تحلیل اصلی | متن ادبی | رابطه بین متون/فرهنگ ها | نظریه و روش تحلیل |
| نگاه غالب | تاریخی و تفسیری | بین فرهنگی و تاریخی | فلسفی و ساختاری |
| پیش نیاز کلیدی | دانش عمیق از تاریخ ادبیات | تسلط بر دو یا چند زبان | تسلط بر فلسفه و نظریه |
| خروجی اصلی | پژوهشگر ادبی، مدرس | مترجم فرهنگی، پژوهشگر تطبیقی | منتقد، نظریه پرداز |
این جدول می تواند نقطه شروعی برای یک انتخاب با ذهنی آگاهانه باشد.
برای مشاوره با شماره تلفن مجموعه خواجه نصیر شماره تلفن: 02148098 جهت کلاس خصوصی عمومی و تیزهوشان و نمونه دولتی و انتخاب رشته تماس بگیرید.
حوزه های نوظهور و تخصصی: نگاهی به آینده
علاوه بر گرایش های رسمی، گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی در سطح پژوهشی (به خصوص در دوره دکتری) بسیار تخصصی تر می شوند. این حوزه ها، بازتاب دهنده دغدغه های دنیای معاصر هستند.
مطالعات پسااستعماری (Postcolonial Studies)
این حوزه به بررسی ادبیات کشورهایی می پردازد که سابقه استعمار توسط قدرت های غربی (به خصوص بریتانیا) را داشته اند. تحلیل مفاهیمی چون هویت، زبان، نژاد و قدرت در آثار نویسندگان آفریقایی، هندی و کارائیب، محور اصلی این حوزه است.
مطالعات فرهنگی (Cultural Studies)
این حوزه بین رشته ای، ادبیات را تنها یکی از محصولات فرهنگی در کنار سینما، موسیقی و رسانه های دیگر می داند و به تحلیل رابطه قدرت و فرهنگ در جامعه می پردازد.
نقد بوم گرا (Ecocriticism)
این حوزه نوظهور، به بررسی رابطه میان ادبیات و محیط زیست می پردازد و به دنبال یافتن راه حل های بحران های زیست محیطی در آثار ادبی است.
دانشگاه های پیشرو برای تحصیلات تکمیلی ادبیات
انتخاب دانشگاه در مقطع ارشد و دکتری، به دلیل اهمیت استاد راهنما، بسیار حیاتی است.
- دانشگاه های درجه ۱ (مناطق ۱ و ۲):
- دانشگاه تهران، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه شهید بهشتی: این سه دانشگاه، قطب های اصلی مطالعات ادبی در ایران هستند و قوی ترین کادر هیئت علمی را در تمام گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی دارا هستند.
- دانشگاه اصفهان، شیراز و فردوسی مشهد: این دانشگاه ها نیز از مراکز بسیار معتبر و با سابقه در زمینه تحصیلات تکمیلی این رشته هستند.
- دانشگاه های درجه ۲ و ۳:
- دانشگاه های خوارزمی، الزهرا (س) و دانشگاه های مراکز استان ها نیز در مقطع ارشد دانشجو می پذیرند.
- دانشگاه آزاد و پیام نور:
- واحد علوم و تحقیقات تهران و برخی واحدهای بزرگ دانشگاه آزاد، دوره های ارشد و دکتری این رشته را ارائه می دهند. دانشگاه پیام نور نیز در مقطع ارشد این رشته را دارد.

نظرات دانشجویان و اساتید درباره گرایش های مختلف
تجربه اهالی این حوزه، بهترین راهنما برای شماست.
- دکتر حسینی (استاد ادبیات تطبیقی): “مثبت: ادبیات تطبیقی به ما یادآوری می کند که هیچ فرهنگی جزیره ای تنها نیست. این گرایش، ذهن دانشجو را جهانی می کند. منفی: اما نیازمند تلاش مضاعف برای تسلط بر دو فرهنگ و دو ادبیات است.”
- آیدا شمس (دانشجوی دکتری نقد ادبی): “منفی: خواندن متون نظریه پردازان پسامدرن مانند سفر به یک سرزمین ناشناخته و سخت است. مثبت: اما وقتی آن را می فهمی، حس می کنی یک کد رمز را شکسته ای و دنیا را جور دیگری می بینی. بازار کار رشته ادبیات زبان انگلیسی برای منتقدان، بازار اندیشه است.”
- پیمان رستمی (مترجم): “من در دوره ارشد، گرایش عمومی ادبیات را خواندم و روی رمان های قرن ۱۹ کار کردم. همین تمرکز به من کمک کرد تا در ترجمه آثار همین دوره، به یک متخصص تبدیل شوم.”
- استاد کریمی (عضو هیئت علمی): “توصیه من به دانشجویان این است که قبل از انتخاب گرایش، حتما رزومه و مقالات اساتید دانشگاه های مختلف را بررسی کنند. گرایش شما، تا حد زیادی تحت تاثیر تخصص استاد راهنمای شما خواهد بود.”
- سارا نعمتی (پژوهشگر مطالعات پسااستعماری): “این گرایش به ما یاد می دهد که چگونه از حاشیه به مرکز نگاه کنیم و صدای کسانی باشیم که در تاریخ کمتر شنیده شده اند. این یک انتخاب کاملا آگاهانه و مسئولانه است.”
- نیما جوادی (دانشجوی ارشد): “منفی: رقابت برای قبولی در مقطع ارشد، به خصوص در دانشگاه های تهران، بسیار شدید است. مثبت: اما همین رقابت باعث می شود که بهترین ها وارد این دوره ها شوند و سطح علمی کلاس ها بالا باشد.”
- آزاده شریفی (فارغ التحصیل): “ای کاش در دوره ارشد، واحدهای عملی تری مانند کارگاه ترجمه پیشرفته یا کارگاه نقدنویسی برای مطبوعات هم وجود داشت تا ما را برای بازار کار غیرآکادمیک هم آماده کنند.”
- فریبرز امینی (معلم): “من با مدرک ارشد ادبیات، دبیر دبیرستان های خاص هستم. دانش عمیقی که در این دوره به دست آوردم، به من کمک می کند تا دید دانش آموزانم را به ادبیات بازتر کنم.”
- مهتاب جوادی (دانشجوی ادبیات تطبیقی): “مثبت: جذاب ترین بخش گرایش ما، کشف ارتباطات پنهان بین شاهکارهای ادبی فارسی و انگلیسی است. حس می کنی یک کارآگاه ادبی هستی.”
- شیوا الماسی (دانشجو): “خواندن این توضیحات، به من کمک کرد تا تفاوت گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی را بهتر بفهمم و با دید بازتری برای آزمون ارشد آماده شوم.”
تجربه یا سوال شما در مورد گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی چیست؟ به نظر شما آینده مطالعات ادبی در ایران به کدام سمت می رود؟ دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.

ماتریس تصمیم گیری: کدام مسیر فکری برای شماست؟
این ماتریس به شما کمک می کند تا گرایش متناسب با شخصیت فکری خود را از میان گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی پیدا کنید. به هر معیار از ۱ تا ۱۰ امتیاز دهید.
| معیار / گرایش | ادبیات انگلیسی (عمومی) | ادبیات تطبیقی | نقد ادبی |
| علاقه به تحلیل خود متن و زمینه تاریخی | ۱۰ | ۷ | ۵ |
| علاقه به مباحث بین فرهنگی و زبانی | ۵ | ۱۰ | ۴ |
| علاقه به فلسفه و مباحث تئوریک انتزاعی | ۶ | ۵ | ۱۰ |
| تمایل به تمرکز بر یک حوزه مشخص ادبی | ۹ | ۷ | ۶ |
| پتانسیل برای پژوهش های بین رشته ای | ۶ | ۱۰ | ۸ |
| جمع امتیازات شما |
با تحلیل امتیازات، می توانید با ذهنی آگاهانه تر، مسیر آکادمیک خود را انتخاب کنید.
برای هر گونه مشاوره از تلفن ثابت در سراسر کشور با شماره 9099071613 (بدون پیش شماره) تماس بگیرید. پاسخگویی از ۸ صبح تا ۱۲ شب حتی ایام تعطیل.

سوالات متداول گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی
آیا برای ورود به مقطع ارشد این گرایش ها، باید حتما لیسانس ادبیات انگلیسی داشته باشم؟ داشتن لیسانس ادبیات انگلیسی یک مزیت بزرگ است. اما فارغ التحصیلان رشته های مترجمی، آموزش زبان و گاهی رشته های علوم انسانی دیگر نیز با گذراندن دروس جبرانی، می توانند در آزمون ارشد این رشته شرکت کنند.
بازار کار اصلی این گرایش ها چیست؟ بازار کار اصلی و مستقیم گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی در مقاطع تحصیلات تکمیلی، عمدتا آکادمیک است؛ یعنی تدریس در دانشگاه ها و فعالیت های پژوهشی. اما دانش عمیق حاصل از این دوره ها، شما را به مترجم، منتقد و نویسنده ای بسیار قوی تر تبدیل می کند.
آیا این گرایش ها بسیار سخت و نظری هستند؟ بله، این گرایش ها، به خصوص نقد ادبی، به شدت تئوریک و نیازمند مطالعه و تفکر عمیق هستند. این دوره ها برای کسانی که صرفا به دنبال یادگیری زبان هستند، مناسب نیست.
آیا امکان فعالیت در خارج از کشور با مدرک ارشد این گرایش ها وجود دارد؟ بله، مدارک دانشگاه های معتبر ایران در این رشته، برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری در دانشگاه های خارج از کشور، کاملا قابل قبول است. داشتن مقالات علمی چاپ شده در مجلات بین المللی، شانس شما را بسیار افزایش می دهد.
مهم ترین مهارت برای موفقیت در این گرایش ها چیست؟ مهارت “خواندن دقیق و موشکافانه” (Close Reading) و توانایی “نگارش تحلیلی”. شما باید بتوانید یک متن را بارها و بارها بخوانید و هر بار لایه جدیدی از معنا را در آن کشف کرده و آن را به صورت یک مقاله منسجم بنویسید.
آیا این گرایش ها به تقویت زبان انگلیسی هم کمک می کنند؟ قطعا. شما در این دوره ها با پیچیده ترین و غنی ترین متون ادبی و نظری به زبان انگلیسی سر و کار دارید که این موضوع، دانش زبانی شما را به بالاترین سطح خود می رساند.
تفاوت اصلی این گرایش ها با گرایش “زبان شناسی” چیست؟ زبان شناسی، به مطالعه علمی “ساختار” زبان (صوت، نحو، معنا) می پردازد. اما ادبیات، به مطالعه “کاربرد هنری” زبان در متون و تحلیل محتوا و فرهنگ می پردازد.
آیا بازار کار غیرآکادمیک هم برای این گرایش ها وجود دارد؟ بله، یک فارغ التحصیل ارشد یا دکتری ادبیات، یک تحلیلگر و نویسنده بسیار قوی است. این مهارت ها در حوزه هایی مانند مدیریت محتوا در سطح کلان، نقدنویسی حرفه ای برای مطبوعات و مشاوره های فرهنگی، بسیار ارزشمند است.
آیا می توانم موضوع پایان نامه ام را بین رشته ای انتخاب کنم؟ بله، این یکی از جذابیت های گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی است. برای مثال، شما می توانید پایان نامه خود را در مورد “بازنمایی زنان در سینمای اقتباسی از رمان های جین آستین” تعریف کنید که ترکیبی از ادبیات، سینما و مطالعات زنان است.
برای انتخاب نهایی گرایش، چه توصیه ای می کنید؟ مقالات علمی نوشته شده در هر یک از این گرایش ها را مطالعه کنید. ببینید کدام حوزه برای شما جذابیت فکری بیشتری دارد. با دانشجویان سال های بالاتر و اساتید هر گرایش صحبت کنید و از آن ها در مورد چالش ها و لذت های مسیرشان بپرسید.

نتیجه گیری گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی
انتخاب از میان گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی در مقاطع تحصیلات تکمیلی، بیش از هر چیز، یک انتخاب بر اساس دغدغه های فکری و علاقه های پژوهشی است. این مسیر، شما را از یک مصرف کننده ادبیات، به یک تولیدکننده دانش ادبی تبدیل می کند. چه در قامت یک پژوهشگر تطبیقی که میان فرهنگ ها پل می زند، چه در نقش یک منتقد تیزبین که ساختارهای پنهان متن را آشکار می سازد، شما در حال تعمیق بخشیدن به درک بشری از هنر، فرهنگ و جامعه هستید. این راه، نیازمند صبر، مطالعه و عشقی بی پایان به کلمات و اندیشه هاست؛ راهی که در نهایت، به شما ذهنی آگاهانه و نگاهی منحصر به فرد به جهان هدیه می دهد.
ذهن آگاهانه، به عنوان بزرگترین وب سایت مشاوره، مفتخر است که در این مسیر اندیشه ورزانه، راهنمای شما بوده است. ما قدردانیم که تا پایان این مقاله با ذهن آگاهانه همراه بودید.
ذهن آگاهانه صمیمانه از همراهی شما تا انتهای این مقاله سپاسگزار است. امیدواریم با انتخابی آگاهانه، بهترین مسیر را برای سفر فکری خود برگزینید.
جهت مشاوره تلفنی در زمینه گرایش های رشته ادبیات زبان انگلیسی
از تلفن ثابت در سراسر کشور با شماره ۱۶۱۳_۹۰۷_۹۰۹ (بدون پیش شماره) تماس بگیرید
پاسخگویی از ۸ صبح تا ۱۲ شب حتی ایام تعطیل







