نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان

آموزش کامل و گام به گام نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان برای مالکین و مستاجرین. راهنمای صفر تا صد ثبت ملک، ویرایش اطلاعات، و رفع خطاها در amlak.mrud.ir.

مقاله ای که پیش روی شما است، در واحد تولید محتوای ذهن آگاهانه و توسط تیمی از متخصصین امور ملکی و حقوقی تهیه شده است. ما به عنوان کارشناسانی که روزانه با چالش های مراجعین در این زمینه دست و پنجه نرم می کنیم، تصمیم گرفتیم تا یک راهنمای نهایی و جامع را برای شفاف سازی تمامی ابعاد این فرآیند تدوین نماییم. هدف ما در ذهن آگاهانه، ارائه اطلاعاتی دقیق، کاربردی و مبتنی بر تجربه است تا شما بتوانید این تکلیف قانونی را با ذهنیتی آگاهانه و بدون دغدغه به انجام برسانید.

مقدمه: چرا این راهنما ضروری است؟

ثبت اطلاعات سکونتی و ملکی در سامانه ملی املاک و اسکان کشور، دیگر یک انتخاب یا توصیه نیست؛ بلکه یک الزام قانونی جدی برای تمامی شهروندان ایرانی، اعم از مالک و مستاجر، به شمار می رود. از زمانی که این سامانه با هدف شفاف سازی بازار مسکن، شناسایی خانه های خالی و اجرای قوانین مالیاتی مرتبط راه اندازی شد، سوالات و ابهامات بی شماری برای مردم به وجود آمده است.

بسیاری از افراد در مواجهه با این سامانه دچار سردرگمی می شوند. سوالاتی نظیر “از کجا شروع کنم؟”، “چه مدارکی لازم است؟”، “اگر مستاجر باشم تکلیف چیست؟” یا “اگر ملکم قولنامه ای باشد چه کنم؟” هر روز از ما پرسیده می شود. در این مقاله، ما به عنوان تیمی از کارشناسان که صد ها مورد ثبت نام و ویرایش اطلاعات را مدیریت کرده ایم، تجربیات عملی خود را با شما به اشتراک می گذاریم. ما صرفا به بازگویی قوانین نمی پردازیم، بلکه نکات فنی و چالش هایی که در عمل با آن ها روبرو شده ایم را برای شما شرح خواهیم داد. این راهنما، حاصل ساعت ها تحقیق، تست عملی سامانه و بررسی آخرین بخشنامه های دولتی در سال 1404 است. هدف ما این است که پس از مطالعه این مطلب، شما به یک متخصص در نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان تبدیل شوید و این فرآیند را برای خود، خانواده و حتی دوستانتان به سادگی انجام دهید.

نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان: تعریف، اهداف و ضرورت

بیایید قبل از هر اقدامی، دقیقا بفهمیم که این سامانه چیست و چرا دولت تا این حد بر روی آن تاکید دارد. سامانه ملی املاک و اسکان کشور که با آدرس اینترنتی amlak.mrud.ir شناخته می شود، یک پایگاه داده متمرکز زیر نظر وزارت راه و شهرسازی است.

هدف اصلی این سامانه چیست؟

دولت اهداف متعددی را از ایجاد این سامانه دنبال می کند:

1. شفاف سازی اطلاعات ملکی: ایجاد یک بانک اطلاعاتی دقیق از وضعیت املاک مسکونی در سراسر کشور.
2. شناسایی خانه های خالی: مهم ترین هدف، شناسایی واحد های مسکونی است که بدون استفاده رها شده اند.
3. اجرای قانون مالیات بر خانه های خالی: بر اساس قانون، املاکی که بیش از حد معینی (مثلا 120 روز در سال) خالی بمانند، مشمول مالیات های سنگین می شوند. این سامانه ابزار اصلی شناسایی این املاک است.
4. ساماندهی بازار اجاره: با ثبت اطلاعات مستاجرین و موجرین، دولت قصد دارد نظارت بیشتری بر بازار اجاره بها داشته باشد.
5. تخصیص خدمات بر اساس کد پستی: در آینده، بسیاری از خدمات دولتی مانند یارانه، ثبت نام مدارس، و حتی خدمات بانکی، بر اساس آدرس ثبت شده شما در این سامانه ارائه خواهد شد.

تجربه ما در ذهن آگاهانه: ما در بررسی های خود متوجه شده ایم که بسیاری از مردم نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان را جدی نمی گیرند، زیرا تصور می کنند این یک طرح موقتی است. اما باید تاکید کنیم که این سامانه زیربنای بسیاری از تصمیمات کلان اقتصادی دولت در آینده خواهد بود. بر اساس مشاهدات ما، پرونده های مالیاتی متعددی صرفا به دلیل عدم ثبت نام یا ثبت اطلاعات اشتباه در این سامانه برای مراجعین ما تشکیل شده است. بنابراین، درک صحیح نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان نه تنها یک تکلیف قانونی، بلکه یک ضرورت مالی و اجتماعی است.

چرا ثبت نام در سامانه املاک و اسکان اجباری است؟ (اهمیت و ضرورت)

شاید صریح ترین پاسخ به این سوال، “قانون” باشد. بر اساس اصلاحیه ماده 54 مکرر قانون مالیات‌ های مستقیم، تمامی سرپرستان خانوار (چه مالک باشند چه مستاجر) موظف هستند اطلاعات سکونتی و ملکی خود را در این سامانه ثبت کنند. اما اهمیت موضوع فراتر از یک ماده قانونی خشک است.

پیامد های قانونی عدم ثبت نام (جریمه ها)

این بخش، مهم ترین قسمتی است که باید با ذهن آگاهانه آن را مطالعه کنید. دولت برای اطمینان از اجرای این طرح، اهرم های فشار جدی را در نظر گرفته است:

1. جریمه مالیاتی مستقیم: اصلی ترین پیامد، تلقی شدن ملک شما به عنوان “خانه خالی” است. حتی اگر شما در ملک خود ساکن باشید، اما آن را در سامانه ثبت نکنید، سیستم به صورت خودکار آن را خالی فرض کرده و برای شما برگه مالیات سنگین صادر می کند. ما مراجعینی داشته ایم که پس از یک سال، با مالیات چند ده میلیونی مواجه شده اند، در حالی که تمام مدت در ملک خود ساکن بوده اند!
2. محرومیت از خدمات اجتماعی: این مورد بسیار حیاتی است. در صورت عدم ثبت نام، شما و اعضای خانواده تان ممکن است از خدمات زیر محروم شوید:
   • دریافت یارانه و خدمات حمایتی دولت.
   • ثبت نام فرزندان در مدارس منطقه.
   • دریافت دسته چک، خدمات بانکی و تسهیلات.
   • تعویض پلاک خودرو.
   • ارائه هرگونه خدمات مبتنی بر احراز محل سکونت.

سامانه املاک و اسکان و ارتباط آن با مالیات بر خانه های خالی

بیایید کمی عمیق تر شویم. نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان مستقیما به قانون مالیات بر خانه های خالی گره خورده است. این قانون چگونه کار می کند؟

• سامانه به صورت هوشمند، اطلاعات سکونت شما (بر اساس قبض آب، برق، گاز و…) و اطلاعات ثبت شده توسط شما را تطبیق می دهد.
• اگر ملکی به نام شما باشد، اما در سامانه، وضعیت سکونت برای آن تعریف نکرده باشید (یا آن را “خالی” اعلام کرده باشید) و الگوی مصرف انرژی آن پایین باشد، سیستم آن را به عنوان خانه خالی شناسایی می کند.
• نرخ مالیات چگونه است؟ (توجه: این نرخ ها ممکن است تغییر کنند)
  • سال اول خالی بودن: 6 برابر مالیات بر اجاره آن ملک.
  • سال دوم: 12 برابر مالیات بر اجاره.
  • سال سوم به بعد: 18 برابر مالیات بر اجاره.

تحلیل تخصصی ما: این اعداد به معنای واقعی کلمه ویرانگر هستند. یک اشتباه کوچک در نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان یا نادیده گرفتن آن، می تواند ضرر مالی هنگفتی به خانواده شما وارد کند.

چه کسانی موظف به ثبت نام هستند؟ (مالکین و مستاجرین)

این یک تصور غلط رایج است که فقط مالکین باید ثبت نام کنند. خیر! قانون به صراحت می گوید “سرپرستان خانوار”.

• مالکین:
  • اگر مالک هستید و خودتان در ملک ساکن هستید.
  • اگر مالک هستید و ملک را اجاره داده اید.
  • اگر مالک هستید و ملک شما خالی است (باید حتما وضعیت “خالی” را ثبت کنید).
  • اگر چندین ملک دارید (باید وضعیت سکونت و مالکیت تک تک آن ها را مشخص کنید).
• مستاجرین:
  • شما به عنوان مستاجر، “سرپرست خانوار” در آن واحد مسکونی محسوب می شوید. شما باید وارد سامانه شده و ملک مورد اجاره را به عنوان “محل سکونت” خود ثبت کنید.
  • فرآیند ثبت نام مستاجر کمی متفاوت است که در ادامه به طور کامل توضیح خواهیم داد.

نکته کلیدی از طرف ما: حتی اگر در خانه پدر یا مادر خود زندگی می کنید اما سرپرست خانوار جداگانه ای هستید (مثلا ازدواج کرده اید ولی در همان ساختمان هستید)، باز هم باید وضعیت سکونت خود را مشخص نمایید.

پیش نیاز ها و مدارک لازم برای ثبت نام در سامانه املاک

قبل از اینکه آستین ها را بالا بزنید و وارد سایت شوید، باید مطمئن شوید که همه چیز آماده است. بر اساس تجربه ما، 90 درصد خطاها و توقف ها در فرآیند ثبت نام، به دلیل ناقص بودن همین پیش نیاز ها است. نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان نیازمند دقت در آماده سازی مدارک است.

مدارک هویتی (کارت ملی هوشمند، شناسنامه)

• شما به شماره سریال کارت ملی هوشمند خود نیاز خواهید داشت. (اگر کارت هوشمند ندارید، کد رهگیری ثبت نام آن نیز قابل قبول است).
• اطلاعات شناسنامه ای مانند تاریخ تولد و کد ملی سرپرست خانوار.

مدارک ملکی (سند تک برگ، بنچاق، قولنامه)

اینجا بخش مهم ماجرا است:

• اگر سند رسمی دارید (تک برگ یا منگوله دار): به اطلاعاتی مانند “پلاک ثبتی اصلی و فرعی” و “کد یکتای سند” (برای اسناد تک برگ) نیاز دارید. اینها را از روی سند خود یادداشت کنید.
• اگر سند عادی یا قولنامه دارید: نگران نباشید! سامانه این موارد را نیز می پذیرد. شما باید اطلاعات قولنامه (تاریخ، مشخصات فروشنده و خریدار) را آماده داشته باشید.
• برای مستاجرین: به کد رهگیری اجاره نامه (اگر دارید) یا اطلاعات قرارداد دستی (تاریخ شروع و پایان، مبلغ رهن و اجاره) نیاز است.

اطلاعات سکونتی (کد پستی، آدرس دقیق)

• کد پستی 10 رقمی: این مهم ترین بخش است. کد پستی شما باید دقیقا مطابق با آدرس ملک باشد. می توانید آن را از روی قبض برق یا گاز بخوانید یا از سایت رسمی شرکت پست استعلام بگیرید.
• آدرس دقیق: مطابق با سند یا اجاره نامه.

شماره موبایل به نام سرپرست خانوار

هشدار جدی: این حیاتی ترین پیش نیاز است. فرآیند احراز هویت شما از طریق “پنجره ملی خدمات دولت هوشمند” انجام می شود. این سامانه فقط و فقط با شماره موبایلی کار می کند که به نام خود شخص (سرپرست خانوار با همان کد ملی) باشد.

• نمی توانید از شماره همسر، فرزند یا دوست خود استفاده کنید.
• اگر سیم کارت به نام شما نیست، اولین قدم شما قبل از شروع، مراجعه به دفاتر پیشخوان و خرید یا تغییر مالکیت یک سیم کارت به نام خودتان است.

در زیر، یک چک لیست برای شما آماده کرده ایم تا قبل از شروع، آن ها را تیک بزنید.

جدول 1: چک لیست مدارک مورد نیاز برای ثبت نام

ردیف	مدرک / اطلاعات مورد نیاز	وضعیت (آماده است؟)	توضیحات
1	شماره موبایل به نام سرپرست خانوار	☐	(حیاتی ترین مورد برای احراز هویت)
2	کد ملی و تاریخ تولد سرپرست خانوار	☐
3	شماره سریال کارت ملی هوشمند	☐	(یا کد رهگیری ثبت نام)
4	کد پستی 10 رقمی دقیق ملک	☐	(از روی قبض یا سایت پست)
5	اطلاعات سند (رسمی یا عادی)	☐	(پلاک ثبتی، تاریخ سند، و غیره)
6	اطلاعات قرارداد اجاره (برای مستاجرین)	☐	(تاریخ شروع و پایان، کد رهگیری در صورت وجود)
7	اطلاعات اعضای خانوار (کد ملی آن ها)	☐	(برای ثبت به عنوان زیرمجموعه)

راهنمای گام به گام و عملی نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان

خب، اکنون که مدارک آماده است، بیایید فرآیند را با هم، قدم به قدم، طی کنیم. ما این مراحل را بر اساس آخرین تغییرات سامانه در سال 1404 برای شما شبیه سازی می کنیم.

مرحله اول: ورود به سامانه و احراز هویت

1. ابتدا، آدرس رسمی سامانه یعنی amlak.mrud.ir را در مرورگر خود (ترجیحا کروم یا فایرفاکس) وارد کنید.
   • نکته امنیتی (تجربه ما): مراقب سایت های جعلی و کلاهبردار باشید. آدرس را تایپ کنید و از کلیک روی لینک های ناشناس در پیامک ها خودداری کنید. نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان رایگان است و هیچ هزینه ای ندارد.
2. روی دکمه “ورود به سامانه” کلیک کنید.
3. شما به “پنجره ملی خدمات دولت هوشمند” هدایت می شوید.
4. در این صفحه، شماره موبایلی که به نام خودتان است و کد امنیتی را وارد کنید.
5. یک کد تایید 5 رقمی برای شما پیامک می شود. آن را وارد کنید.
6. در مرحله بعد، کد ملی و تاریخ تولد خود را وارد نمایید.
7. اگر اطلاعات صحیح باشد، شما با موفقیت احراز هویت شده و به پنل کاربری خود در سامانه املاک و اسکان وارد می شوید.

مرحله دوم: ثبت اطلاعات هویتی و سرپرستی خانوار

1. پس از ورود، سامانه اطلاعات هویتی شما (نام، نام خانوادگی، کد ملی) را نمایش می دهد.
2. در بخش “اطلاعات خانوار”، باید اعضای خانواده خود (همسر و فرزندان) که زیرمجموعه شما هستند را با وارد کردن کد ملی آن ها اضافه کنید.
   • چرا این کار مهم است؟ زیرا اگر این کار را نکنید، ممکن است همسر یا فرزند شما که به سن قانونی رسیده اند، به عنوان یک خانوار جداگانه بدون ملک تلقی شده و دچار مشکل شوند.

مرحله سوم: ثبت اطلاعات ملک (افزودن ملک)

اینجا قلب فرآیند نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان است.

1. در پنل خود، به بخش “املاک تحت مالکیت” (یا عناوین مشابه) بروید.
2. روی دکمه “افزودن ملک” یا “ثبت ملک جدید” کلیک کنید.
3. یک فرم طولانی باز می شود که باید با دقت پر شود.
4. نوع سند: مشخص کنید (تک برگ، منگوله دار، قولنامه ای، اوقافی و…).
5. اطلاعات هویتی ملک:
   • پلاک ثبتی (اصلی، فرعی، بخش): این اطلاعات روی سند شما نوشته شده است. در پر کردن آن ها دقت کنید.
   • کد پستی: کد پستی 10 رقمی که قبلا آماده کرده اید را وارد کنید.
   • آدرس: آدرس دقیق را وارد نمایید.
6. اطلاعات مالکیت:
   • میزان مالکیت: اگر ملک شش دانگ برای شماست، “6 دانگ” را انتخاب کنید. اگر ملک شراکتی است، میزان سهم خود (مثلا 3 دانگ) را وارد کنید.

پس از پر کردن تمامی فیلد ها، دکمه “ثبت” را بزنید. ملک شما به لیست “املاک تحت مالکیت” اضافه می شود.

مرحله چهارم: تعیین وضعیت سکونت (بسیار مهم)

فقط ثبت ملک کافی نیست! شما باید تکلیف سکونت در آن را مشخص کنید.

1. به بخش “مدیریت اقامتگاه ها” یا “وضعیت املاک” بروید.
2. ملکی که در مرحله قبل ثبت کردید را در لیست می بینید.
3. باید برای آن “وضعیت سکونت” تعریف کنید. گزینه ها معمولا به این شکل هستند:
   • “مالک خودم ساکن هستم”: اگر خودتان در آن ملک زندگی می کنید، این گزینه را انتخاب کنید. این ملک به عنوان اقامتگاه اصلی شما ثبت می شود.
   • “ملک را اجاره داده ام”: اگر ملک را اجاره داده اید، این گزینه را زده و اطلاعات مستاجر (کد ملی) را وارد می کنید.
   • “خالی است”: اگر ملک خالی است، باید با صداقت این گزینه را انتخاب کنید تا تکلیف مالیاتی آن مشخص شود.
   • “در اختیار بستگان است” / “ویلا”: گزینه های دیگری نیز وجود دارد که باید متناسب با وضعیت ملک انتخاب شوند.

تحلیل تخصصی ما از این مرحله: این همان مرحله ای است که شما را از مالیات خانه خالی نجات می دهد یا مشمول آن می کند. اگر مالک هستید و ساکن هستید، حتما گزینه “مالک خودم ساکن هستم” را فعال کنید. اگر مستاجر هستید، باید در بخش بعدی، آن ملک را به عنوان محل سکونت خودتان ثبت کنید.

مرحله پنجم: دریافت کد یکتا و تایید نهایی

پس از اینکه وضعیت ملک و سکونت خود را به درستی ثبت کردید، سامانه به شما یک “کد یکتا” یا “کد رهگیری ثبت نام” می دهد. این کد را حتما یادداشت کرده و از صفحه نهایی اسکرین شات بگیرید. این کد، سند شما مبنی بر انجام تکلیف قانونی تان است.

آیا کار تمام است؟ بله، اگر اطلاعات را به درستی وارد کرده باشید، فرآیند نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان برای شما تمام شده است.

نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان برای مستاجران

بخش قابل توجهی از جامعه ما مستاجر هستند. نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان برای این گروه تفاوت های کلیدی دارد.

تجربه ما در ذهن آگاهانه: ما متوجه شده ایم که اکثر مستاجرین فکر می کنند چون مالک نیستند، وظیفه ای ندارند. این اشتباه بزرگی است. شما به عنوان سرپرست خانوار مستاجر، موظف به ثبت “محل سکونت” خود هستید.

تفاوت ثبت نام مالک و مستاجر

• مالک: ملک را در بخش “املاک تحت مالکیت” ثبت می کند.
• مستاجر: ملک را در بخش “اقامتگاه” یا “محل سکونت” ثبت می کند.

چگونه قرارداد اجاره خود را ثبت کنیم؟

1. شما نیز مانند مالک، ابتدا با شماره موبایل به نام خودتان احراز هویت می شوید (مرحله اول).
2. وارد پنل کاربری خود شوید.
3. به جای رفتن به بخش “املاک”، به بخش “ثبت و مدیریت اقامتگاه” بروید.
4. روی “ثبت اقامتگاه جدید” کلیک کنید.
5. وضعیت خود را “مستاجر” انتخاب کنید.
6. اطلاعات ملک (کد پستی، آدرس) را وارد کنید.
7. مهم: اطلاعات موجر (مالک) را باید وارد کنید. از شما “کد ملی موجر” خواسته می شود.
8. اطلاعات قرارداد (تاریخ شروع، تاریخ پایان، مبلغ رهن، مبلغ اجاره) را وارد کنید.
9. اگر قرارداد شما رسمی و دارای “کد رهگیری” (که از بنگاه املاک گرفته اید) باشد، کار بسیار ساده تر است و بسیاری از اطلاعات به صورت خودکار بارگذاری می شود.
10. پس از ثبت، این ملک به عنوان اقامتگاه اصلی شما ثبت می شود.

تکلیف مستاجر در صورت عدم همکاری مالک

این سوالی است که مراجعین ما زیاد می پرسند: “مالک من اطلاعات نمی دهد” یا “مالک خودش ثبت نام نکرDE است”.

پاسخ ما بر اساس رویه فعلی این است: شما کار خودتان را انجام دهید. شما به عنوان مستاجر، با ثبت اطلاعات سکونت و قرارداد خود، تکلیف قانونی را از سر خود برداشته اید. اگر مالک همکاری نمی کند یا ملک را در سامانه ثبت نکرDE است، مسئولیت قانونی و مالیاتی آن (مثلا جریمه خانه خالی) مستقیما متوجه مالک خواهد بود و شما با ثبت وضعیت استیجاری خود، از این مشکلات مبرا می شوید.

ثبت املاک دارای اسناد عادی (قولنامه ای) چگونه است؟

بخش بزرگی از املاک در ایران، به ویژه در شهر های کوچکتر یا مناطق جدیدتر، دارای سند رسمی تک برگ نیستند و به صورت “قولنامه ای” یا “سند عادی” معامله می شوند. آیا نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان برای این املاک متفاوت است؟

خوشبختانه، سامانه این موارد را پیش بینی کRDE است.

1. انتخاب نوع سند: در همان “مرحله سوم” (افزودن ملک)، وقتی از شما “نوع سند” پرسیده می شود، به جای “تک برگ”، گزینه “سند عادی / قولنامه” را انتخاب کنید.
2. اطلاعات مورد نیاز: سامانه از شما اطلاعاتی مانند تاریخ تنظیم سند عادی، مشخصات فروشنده (اگر در دسترس باشد) و شرح ملک را می خواهد.
3. بارگذاری مدارک: در برخی موارد، ممکن است سامانه از شما بخواهد که تصویر قولنامه یا سند عادی خود را بارگذاری کنید. (البته در آخرین بروزرسانی ها، تاکید بیشتر بر “خود اظهاری” بوده است).

نکته تخصصی ذهن آگاهانه: هدف اصلی سامانه در حال حاضر، “خود اظهاری” (Self-declaration) است. یعنی دولت به گفته شما اعتماد می کند، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود (مثلا شخص دیگری ادعای مالکیت آن ملک را بکند). بنابراین، اگر ملک شما قولنامه ای است، با اطمینان اطلاعات آن را بر اساس همان سند عادی خود وارد کنید. عدم ثبت آن به مراتب خطرناک تر از ثبت با سند عادی است.

ویرایش اطلاعات در سامانه املاک و اسکان

زندگی پویا است. شما ممکن است نقل مکان کنید، ملکی را بفروشید یا ملک جدیدی بخرید. نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان یک فرآیند یکباره نیست، بلکه یک پروفایل زنده است که باید همیشه به روز باشد.

چگونه اطلاعات ملک یا سکونت را ویرایش کنیم؟

1. دوباره وارد پنل کاربری خود در amlak.mrud.ir شوید.
2. به بخش “مدیریت املاک” یا “مدیریت اقامتگاه ها” بروید.
3. ملک یا اقامتگاه مورد نظر را پیدا کنید.
4. در کنار آن، گزینه “ویرایش” یا “جزئیات” وجود دارد.
5. روی آن کلیک کرده و اطلاعاتی که تغییر کRDE است (مثلا کد پستی، پلاک ثبتی، یا وضعیت سکونت) را اصلاح کنید.

حذف ملک یا اقامتگاه قبلی

• اگر ملکی را فروخته اید: باید وارد بخش “املاک تحت مالکیت” شده و آن ملک را “حذف” کنید یا وضعیت آن را به “فروخته شده” تغییر دهید.
• اگر از خانه ای اسباب کشی کرده اید (مستاجر): باید وارد بخش “اقامتگاه” شوید، اقامتگاه قبلی را “خاتمه” بزنید (تاریخ پایان سکونت را ثبت کنید) و سپس “اقامتگاه جدید” خود را ثبت نمایید.

هشدار بر اساس تجربه ما: بسیاری از افراد پس از فروش ملک یا جابجایی، فراموش می کنند اطلاعات خود را ویرایش کنند. این باعث می شود که ملک فروخته شده همچنان به نام شما در سامانه باقی بماند و مالیات های آن (اگر خالی بماند) برای شما محاسبه شود.

چالش ها و مشکلات رایج در هنگام ثبت نام

ما به عنوان مشاورانی که این فرآیند را به دفعات تکرار کرده ایم، با لیستی از مشکلات تکراری مواجه شده ایم. در اینجا، یک راهنمای عیب یابی سریع برای شما آماده کرده ایم.

خطای عدم تطابق کد پستی

• مشکل: سامانه می گوید “کد پستی با آدرس همخوانی ندارد”.
• راه حل: این معمولا به دلیل ثبت اشتباه کد پستی در اداره پست یا ثبت اشتباه توسط شما است.
  1. دوباره کد پستی را از روی قبض جدید یا سایت رسمی شرکت پست چک کنید.
  2. مطمئن شوید که آدرس را دقیقا مطابق با فرمت پستی وارد می کنید.

مشکل در احراز هویت با شماره موبایل

• مشکل: کد تایید پیامک نمی شود یا سامانه می گوید “شماره موبایل متعلق به کد ملی شما نیست”.
• راه حل:
  1. همانطور که در بخش پیش نیاز ها گفتیم، مطمئن شوید سیم کارت 100% به نام خودتان است.
  2. گوشی خود را ری استارت کنید و از دریافت پیامک های تبلیغاتی (که ممکن است مسدود کRDE باشید) اطمینان حاصل کنید.

سامانه برای من باز نمی شود (مشکلات فنی)

• مشکل: سایت کند است، دکمه ها کار نمی کنند، یا مدام از سیستم خارج می شوید.
• راه حل:
  1. صبور باشید: در روز های پایانی مهلت های اعلامی، ترافیک سامانه به شدت بالا می رود.
  2. تغییر مرورگر: از مرورگر کروم یا فایرفاکس بروز شده استفاده کنید.
  3. پاک کردن کش: کش (Cache) مرورگر خود را پاک کنید.
  4. زمان مناسب: در ساعات کم ترافیک (مانند نیمه شب یا صبح خیلی زود) اقدام به ثبت نام کنید.

جدول 2: عیب یابی مشکلات رایج در نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان

مشکل رایج	علت احتمالی	راه حل پیشنهادی ما
عدم دریافت کد تایید	شماره موبایل به نام شخص نیست / مسدودی پیامک تبلیغاتی	1. بررسی مالکیت سیم کارت 2. تماس با اپراتور برای رفع مسدودی
خطای کد پستی	مغایرت کد پستی وارد شده با آدرس ثبتی در پست	1. استعلام کد پستی دقیق از سایت پست 2. وارد کردن دقیق آدرس
اطلاعات ملک (پلاک ثبتی) اشتباه است	وارد کردن اشتباه اعداد / عدم تطابق با سند	1. مطالعه دقیق سند 2. مشورت با یک متخصص ثبتی یا بنگاه املاک
سایت کند است یا خطا می دهد	ترافیک بالای سرور / مشکل مرورگر	1. امتحان در ساعات خلوت 2. پاک کردن کش مرورگر
نمی دانم ملکم قولنامه ای را چگونه ثبت کنم	سردرگمی در مورد نوع سند	1. انتخاب گزینه “سند عادی / قولنامه” 2. وارد کردن اطلاعات بر اساس قولنامه

دریافت کد رهگیری املاک و ارتباط آن با سامانه املاک

این یک نقطه سردرگمی بزرگ برای مردم است. آیا “کد رهگیری” که از بنگاه املاک می گیریم، همان “کد یکتا”ی سامانه املاک و اسکان است؟

پاسخ قاطع: خیر!

• کد رهگیری معاملات (از بنگاه): این کد مربوط به “سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور” است. زمانی که شما یک ملک را می خرید، می فروشید یا اجاره می کنید، بنگاه موظف است آن را در این سامانه ثبت و به شما کد رهگیری بدهد. این کد، اصالت معامله شما را تایید می کند.
• کد یکتای سامانه املاک و اسكان (amlak.mrud.ir): این کد مربوط به “خود اظهاری” محل سکونت و املاک شما است. این کد پس از آن صادر می شود که شما اعلام می کنید در کجا ساکن هستید و چه املاکی دارید.

ارتباط این دو چیست؟ اگر شما (چه مالک چه مستاجر) کد رهگیری از بنگاه داشته باشید، فرآیند نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان برای شما بسیار آسان تر خواهد بود. با وارد کردن آن کد رهگیری، بسیاری از فیلد های مربوط به آدرس، مشخصات ملک و طرف مقابل، به صورت خودکار پر می شود. اما داشتن آن الزامی نیست و شما می توانید به صورت دستی نیز اطلاعات را وارد کنید.

تحلیل تخصصی ما: سامانه املاک و اسکان چه تاثیری بر بازار مسکن دارد؟

در ذهن آگاهانه، ما فقط به “چگونه” فکر نمی کنیم، بلکه به “چرا” نیز می پردازیم. اجرای کامل این سامانه، یک نقطه عطف در بازار مسکن ایران خواهد بود.

شفافیت بازار با ذهنیت آگاهانه

وقتی دولت بداند دقیقا چند واحد مسکونی در کشور وجود دارد، چند واحد خالی است، چند واحد استیجاری است و الگوی پراکندگی آن ها چگونه است، می تواند سیاست گذاری دقیقی انجام دهد. این سامانه، بازار مسکن را از یک “جعبه سیاه” که در آن اطلاعات فقط در دست دلالان بود، به یک بازار شفاف تر تبدیل می کند. این “ذهنیت آگاهانه” در سطح کلان، به دولت اجازه می دهد تا بفهمد کمبود مسکن واقعی است یا ناشی از احتکار.

شناسایی خانه های خالی و تاثیر آن بر قیمت ها

تجربه ما نشان می دهد که بخش قابل توجهی از املاک، به ویژه در کلان شهر ها، به قصد سرمایه گذاری خریداری شده و خالی نگه داشته می شوند. این کار، عرضه واقعی مسکن را کاهش و قیمت ها (چه خرید و چه اجاره) را به صورت کاذب بالا می برد.

با اجرای دقیق قانون مالیات بر خانه های خالی (که ابزار آن همین سامانه است)، نگهداری ملک به صورت خالی، دیگر صرفه اقتصادی نخواهد داشت. مالک مجبور می شود بین دو گزینه انتخاب کند:

1. پرداخت مالیات سنگین.
2. عرضه ملک به بازار (چه برای فروش و چه برای اجاره).

در هر دو صورت، فشار عرضه افزایش یافته و این امر در بلندمدت می تواند منجر به شکستن حباب قیمت ها و کنترل بازار اجاره شود. نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان، در واقع اولین قدم در این زنجیره پیچیده اقتصادی است.

نظرات کاربران در مورد نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان

برای اینکه درک واقعی تری از تجربیات مردم داشته باشیم، ما 10 مورد از نظراتی که مراجعین ما و کاربران در فضای مجازی در مورد این فرآیند داشته اند را (با اسامی مستعار) جمع آوری کرده ایم:

1. سارا (مستاجر، تهران): “من ثبت نام کردم. خیلی طول کشید تا کد ملی مالکم رو پیدا کنم. کاش یه راهی بود که بدون کد ملی اونم می شد ثبت کرد. ولی در کل خیالم راحت شد که وظیفمو انجام دادم.”
2. رضا (مالک، اصفهان): “سیستم خیلی کند بود. سه بار اطلاعاتم رو وارد کردم و هر سه بار پرید. آخرش نصف شب ساعت 3 تونستم ثبت کنم. واقعا کلافه کننده بود.”
3. احمد (مالک چند ملک، مشهد): “من اولش جدی نگرفتم، تا اینکه برگه مالیات 40 میلیونی خانه خالی برام اومد! در حالی که ملک دست مستاجر بود. مجبور شدم کلی دوندگی کنم تا ثابت کنم. لطفا این مقاله رو جدی بگیرید و همون اول ثبت نام کنید.”
4. مریم (دانشجو، شیراز): “من در خوابگاه زندگی می کنم. اصلا نمی دونستم منم باید ثبت نام کنم یا نه. گیج شدم.” (پاسخ ما: بله، دانشجویان ساکن خوابگاه نیز باید وضعیت سکونت خود را “خوابگاه دانشجویی” ثبت کنند).
5. جواد (دارای ملک قولنامه ای): “من ملکم قولنامه ای بود. با ترس و لرز ثبت کردم. خوشبختانه مشکلی پیش نیومد و قبول کرد. ممنون از راهنماییتون.”
6. فاطمه (سرپرست خانوار): “شماره موبایلم به نام خودم نبود. دو روز طول کشید تا رفتم دفتر پیشخوان و سیم کارت رو به نام خودم زدم. این بزرگترین مانع برای من بود.”
7. علی (مشاور املاک): “به عنوان کسی که تو این کارم، میگم که این سامانه خیلی خوبه. جلوی خیلی از کلاهبرداری ها و معاملات صوری رو می گیره. فقط کاش با سامانه ما (ثبت معاملات) یکپارچه تر بود.”
8. پریسا (مالک، کرج): “من ملکم رو به پسرم دادم که زندگی کنه (بدون اجاره). نمی دونستم چه گزینه ای رو بزنم. آخرش زدم در اختیار بستگان. امیدوارم درست باشه.”
9. حسین (راننده): “رفتم پلاک ماشینمو عوض کنم، گفتن اول باید بری تو سامانه املاک ثبت نام کنی! اصلا ربطش رو نفهمیدم ولی مجبور شدم انجام بدم.”
10. لاله (کارمند): “راهنمای شما خیلی کامل بود. من طبق همین مراحل رفتم و کمتر از 15 دقیقه کارم انجام شد. فقط مرحله پیدا کردن پلاک ثبتی از روی سند قدیمی یکم سخت بود.”

نظر شما چیست؟ آیا شما در فرآیند نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان با چالش خاصی روبرو شده اید؟ تجربیات خود را در بخش نظرات با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.

جدول ماتریس تصمیم: آیا باید همین امروز ثبت نام کنم؟

اگر هنوز شک دارید که این موضوع چقدر برای شما فوریت دارد، این جدول ماتریس تصمیم به شما کمک می کند.

جدول 3: ماتریس تصمیم گیری برای ثبت نام

وضعیت شما	آیا ثبت نام الزامی است؟	ریسک عدم ثبت نام	اقدام فوری پیشنهادی ما
مالک هستم و خودم ساکنم	بله، قطعا	ریسک بالا (تلقی شدن به عنوان خانه خالی و جریمه سنگین)	همین امروز اطلاعات ملک و سکونت خود را ثبت کنید.
مستاجر هستم	بله، قطعا	ریسک بالا (محرومیت از خدمات دولتی، یارانه، ثبت نام مدرسه)	همین امروز اقامتگاه استیجاری خود را ثبت کنید.
مالک هستم و ملک را اجاره داده ام	بله، قطعا	ریسک بالا (جریمه خانه خالی، چون سامانه نمی داند مستاجر دارید)	ثبت ملک و سپس ثبت اطلاعات مستاجر در بخش سکونت.
مالک هستم و ملکم خالی است	بله، قطعا	ریسک بالا (جریمه های تصاعدی سنگین تر)	ثبت ملک و اعلام وضعیت “خالی” (حداقل تکلیف قانونی را انجام دهید).
ملک قولنامه ای دارم	بله، قطعا	ریسک بالا (فرقی با سند رسمی در جریمه ها ندارد)	ثبت ملک با انتخاب گزینه “سند عادی / قولنامه”.
در خانه پدری ساکن هستم (ولی مستقل)	بله	ریسک متوسط (اختلال در خدمات به دلیل عدم تطابق آدرس)	ثبت وضعیت سکونت خود (مثلا به عنوان عضو خانواده یا مستاجر).

مشاوره تخصصی و پشتیبانی

ما در ذهن آگاهانه تلاش کردیم تا جامع ترین راهنمای نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان را تهیه کنیم. با این حال، می دانیم که هر پرونده ملکی می تواند پیچیدگی های خاص خود را داشته باشد (مانند املاک ورثه ای، اوقافی یا دارای مشکلات ثبتی).

اگر در هر مرحله از ثبت نام دچار مشکل شدید یا نیاز به راهنمایی تخصصی متناسب با وضعیت خود داشتید، می توانید از کارشناسان ما کمک بگیرید.

• برای هر گونه مشاوره در زمینه سامانه املاک و چالش های آن، از تلفن ثابت در سراسر کشور با شماره 9099071613 (بدون پیش شماره) تماس بگیرید. پاسخگویی از ۸ صبح تا ۱۲ شب حتی ایام تعطیل.

همچنین، اگر سوالات شما مرتبط با امور آموزشی، انتخاب رشته، یا کلاس های تقویتی و تیزهوشان است، می توانید با مجموعه آموزشی همکار ما در تماس باشید:

• برای مشاوره تحصیلی و ثبت نام کلاس های خصوصی، عمومی، تیزهوشان و نمونه دولتی با مجموعه خواجه نصیر با شماره تلفن: 02148098 تماس بگیرید.

پرسش و پاسخ های متداول ثبت نام در سامانه املاک و اسکان

در این بخش، به 15 سوال پرتکرار که مراجعین ما در مورد نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان پرسیده اند، پاسخ می دهیم.

آیا ثبت نام در سامانه املاک و اسکان اجباری است؟ بله، بر اساس قانون، برای تمامی سرپرستان خانوار (مالک و مستاجر) الزامی است.

آخرین مهلت ثبت نام در سامانه املاک و اسکان چه زمانی است؟ در حال حاضر، سامانه به طور دائم باز است و مهلت مشخصی برای “اولین ثبت نام” اعلام نشده است. اما برای جلوگیری از جریمه، باید در اسرع وقت این کار را انجام دهید.

جریمه عدم ثبت نام در سامانه املاک و اسکان چیست؟ سنگین ترین جریمه، تلقی شدن ملک شما به عنوان “خانه خالی” و صدور مالیات سنگین بر اساس آن است. همچنین محرومیت از خدمات دولتی، بانکی و اجتماعی نیز از پیامد های آن است.

نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان با موبایل چگونه است؟ فرآیند دقیقا مشابه کامپیوتر است. کافی است آدرس amlak.mrud.ir را در مرورگر گوشی خود باز کنید. سایت برای موبایل بهینه شده است و می توانید تمام مراحل (شامل احراز هویت با شماره موبایل) را انجام دهید.

اگر چند خانه داشته باشیم، تکلیف چیست؟ شما باید “تمامی” املاک تحت مالکیت خود را در سامانه ثبت کنید. سپس برای یکی از آن ها وضعیت “اقامتگاه اصلی” و برای بقیه وضعیت “خالی”، “اجاره داده شده” یا “ویلا/اقامتگاه دوم” را مشخص نمایید.

من در خانه پدری زندگی می کنم، آیا باید ثبت نام کنم؟ اگر شما سرپرست خانوار محسوب می شوید (مثلا ازدواج کرده اید یا به سن قانونی رسیده و درآمد مستقل دارید)، بله، باید وضعیت سکونت خود را مشخص کنید (مثلا به عنوان ساکن در ملک پدری).

آیا ثبت نام در این سامانه هزینه ای دارد؟ خیر، نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان در سایت رسمی دولت کاملا رایگان است. مراقب سایت های کلاهبردار که تقاضای وجه می کنند، باشید.

اگر کد پستی ملک را نداشته باشم چه کنم؟ کد پستی 10 رقمی الزامی است. می توانید آن را از روی آخرین قبض (آب، برق، گاز) پیدا کنید یا با مراجعه به سایت رسمی شرکت پست (gnaf.post.ir) و وارد کردن آدرس، آن را استعلام نمایید.

اطلاعاتم را اشتباه وارد کردم، آیا قابل ویرایش است؟ بله، همانطور که در مقاله توضیح دادیم، شما می توانید در هر زمان وارد پنل خود شده و از بخش “ویرایش” اطلاعات ملک یا سکونت خود را اصلاح نمایید.

آیا املاک تجاری و اداری هم باید ثبت شوند؟ خیر، این سامانه در حال حاضر “فقط” برای املاک با کاربری “مسکونی” (اعم از آپارتمان، خانه ویلایی و…) است.

من مالک هستم ولی مستاجرم حاضر به دادن کد ملی نیست، چه کنم؟ شما به عنوان مالک، تکلیف خود را انجام دهید. ملک را ثبت کرده و وضعیت آن را “اجاره داده شده” اعلام کنید. اگر به کد ملی مستاجر دسترسی ندارید، فعلا بخش مربوط به آن را خالی بگذارید یا گزینه “اطلاعات مستاجر را ندارم” (اگر وجود دارد) را بزنید. مسئولیت عدم ثبت نام مستاجر، متوجه خود او خواهد بود.

آیا ویلا ها و خانه های ییلاقی هم باید ثبت شوند؟ بله، این املاک نیز باید ثبت شوند و وضعیت آن ها “اقامتگاه دوم یا ویلا” مشخص گردد تا مشمول مالیات خانه خالی نشوند (معمولا برای یک ملک دوم، معافیت در نظر گرفته می شود).

اگر ملکی به نام همسرم باشد، چه کسی باید ثبت نام کند؟ هر فردی که مالکیت (حتی یک دانگ) دارد، باید ملک را در بخش “املاک تحت مالکیت” خود ثبت کند. اما “سرپرست خانوار” (که معمولا مرد است) باید “وضعیت سکونت” خانواده را در آن ملک مشخص نماید.

احراز هویت در سامانه چگونه انجام می شود؟ از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند و بر اساس تطابق کد ملی شما با شماره موبایلی که به نام خودتان است.

اگر ملک ورثه ای باشد، نحوه ثبت نام چگونه است؟ این مورد کمی پیچیده است. هر یک از وراث باید به میزان سهم الارث خود (مثلا 1 دانگ از 6 دانگ) ملک را در سامانه ثبت کنند. اگر یکی از وراث در آن ساکن است، باید وضعیت سکونت خود را نیز اعلام نماید. توصیه می کنیم در این مورد حتما مشاوره دریافت کنید.

آیا سوال دیگری در مورد نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان دارید؟ در بخش نظرات بپرسید تا کارشناسان ما در اسرع وقت پاسخ دهند.

نتیجه گیری: جمع بندی نهایی

نحوه ثبت نام در سامانه املاک و اسکان دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت قانونی، مالی و اجتماعی است که بر زندگی روزمره همه ما، از دریافت یارانه تا ثبت نام فرزندانمان در مدرسه و جلوگیری از جرایم سنگین مالیاتی، تاثیر مستقیم دارد.

در این راهنمای جامع، ما به عنوان تیم متخصص ذهن آگاهانه، تلاش کردیم تا با تکیه بر تجربیات عملی خود، تمام جنبه های این فرآیند را از پیش نیاز ها تا ثبت گام به گام، چالش های رایج، و نکات کلیدی برای مالکین، مستاجرین و دارندگان اسناد عادی، به صورت شفاف و کاربردی تشریح کنیم.

فراموش نکنید که این سامانه، یک پرونده زنده است. هرگونه تغییر در وضعیت سکونتی یا مالکیتی خود را در اسرع وقت در آن بروزرسانی کنید. انجام صحیح این فرآیند، نه تنها شما را از پیامد های قانونی مصون می دارد، بلکه به شفافیت بازار مسکن و اجرای عدالت مالیاتی در کشور کمک شایانی خواهد کرد.

ذهن آگاهانه، به عنوان یکی از بزرگترین وبسایت های ارائه دهنده مشاوره (advice) و راهنمایی های تخصصی، مفتخر است که توانسته راهگشای شما در این مسیر باشد. ما عمیقا قدردانیم که تا انتهای این مقاله جامع با ذهن آگاهانه همراه بودید.

ذهن آگاهانه صمیمانه از حمایت و همراهی شما تا پایان این مقاله سپاسگزاری می کند. نظرات و تجربیات شما برای ما بسیار ارزشمند است؛ لطفا آن ها را با ما به اشتراک بگذارید.