رشته پرستاری

رشته پرستاری، به عنوان یکی از رشته‌های پرطرفدار در گروه آزمایشی علوم تجربی، همواره مورد توجه داوطلبان کنکور سراسری بوده است. هر ساله، متقاضیان بسیاری با هدف تحصیل در این رشته و خدمت به جامعه، در آزمون سراسری شرکت می‌کنند. داوطلبان، به منظور دستیابی به موفقیت در این مسیر، به دنبال راه‌های کسب رتبه قبولی در دانشگاه‌های سراسری و همچنین، شرایط پذیرش پرستاری بدون کنکور هستند.

پرستاران، به عنوان اعضای کلیدی تیم درمان، وظایف خطیری را بر عهده دارند. از جمله این وظایف می‌توان به همکاری با پزشکان، اجرای دستورات دارویی، ثبت اطلاعات بیماران، انجام تزریقات و مراقبت‌های ویژه اشاره نمود. بنابراین، داوطلبان علاقه‌مند به این رشته، پیش از انتخاب و تحصیل، باید با تمامی جنبه‌های آن آشنا شده و از توانایی خود در انجام این مسئولیت‌ها اطمینان حاصل نمایند.

رشته پرستاری، به عنوان یکی از ارکان اصلی نظام سلامت، نقشی حیاتی در ارائه مراقبت‌های بهداشتی و درمانی به افراد جامعه ایفا می‌کند. این رشته، با تلفیقی از دانش علوم پایه، علوم بالینی و مهارت‌های عملی، به تربیت پرستارانی می‌پردازد که قادر به ارائه مراقبت‌های جامع و با کیفیت به بیماران در شرایط مختلف باشند.

پرستاران، وظایف متنوعی را بر عهده دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به ارزیابی وضعیت بیماران، برنامه‌ریزی و اجرای مراقبت‌های پرستاری، آموزش بیماران و خانواده‌های آن‌ها، همکاری با سایر اعضای تیم درمان و انجام اقدامات اورژانسی اشاره نمود. این رشته، علاوه بر داشتن جنبه‌های علمی و تخصصی، نیازمند ویژگی‌های شخصیتی خاصی نیز است. صبر، همدلی، مسئولیت‌پذیری، توانایی برقراری ارتباط موثر و مهارت‌های حل مسئله، از جمله این ویژگی‌ها هستند.

فارغ‌التحصیلان رشته پرستاری، می‌توانند در مراکز درمانی و بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتی، مراکز توانبخشی، مراکز مراقبت در منزل و سایر مراکز مرتبط با حوزه سلامت مشغول به کار شوند. همچنین، امکان ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در رشته‌های مختلف پرستاری نیز برای فارغ‌التحصیلان این رشته فراهم است.

انتخاب رشته پرستاری، انتخابی مسئولانه و ارزشمند است که نیازمند توجه به ویژگی‌های شخصیتی و توانمندی‌های خاصی است. داوطلبانی که این رشته را انتخاب می‌کنند، باید از آمادگی لازم برای مواجهه با چالش‌های این حرفه برخوردار باشند. در ادامه، به برخی از ویژگی‌های ضروری برای موفقیت در رشته پرستاری اشاره می‌شود:

توانایی ذهنی و جسمی مناسب:

• پرستاران باید از توانایی ذهنی بالا برای یادگیری و به‌کارگیری دانش تخصصی و از توان جسمی مناسب برای انجام وظایف فیزیکی مانند جابجایی بیماران و انجام مراقبت‌های طولانی‌مدت برخوردار باشند.

توان جسمی و روحی بالا:

• شیفت‌های کاری طولانی، مواجهه با شرایط اورژانسی و فشارهای روحی ناشی از مراقبت از بیماران، نیازمند توان جسمی و روحی بالاست.

صبر و همدلی و حس دلسوزی:

• برخورد مناسب با بیماران در شرایط مختلف، نیازمند صبر، همدلی و حس دلسوزی است. پرستاران باید بتوانند با بیماران و خانواده‌های آن‌ها ارتباط موثر برقرار کنند و به نیازهای آن‌ها توجه نمایند.

حفظ آرامش در شرایط بحرانی:

• در شرایط اورژانسی و بحرانی، حفظ آرامش و تصمیم‌گیری سریع و صحیح، از اهمیت بالایی برخوردار است.

علاقه و تمایل قلبی برای کمک به دیگران:

• پرستاری، حرفه‌ای انسان‌دوستانه است که نیازمند علاقه و تمایل قلبی برای کمک به دیگران است.

اخلاق پرستاری و ارتباط حرفه‌ای:

• رعایت اصول اخلاق پرستاری، حفظ حریم خصوصی بیماران و برقراری ارتباط حرفه‌ای با همکاران و بیماران، از جمله الزامات این حرفه است.

مهارت های ارتباطی قوی:

• پرستاران باید بتوانند به طور موثر با بیماران، خانواده ها و سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی ارتباط برقرار کنند. این شامل گوش دادن فعال، همدلی و توانایی توضیح اطلاعات پیچیده به روشی قابل فهم است.

مهارت های تفکر انتقادی:

• پرستاران باید بتوانند وضعیت بیماران را ارزیابی کنند، تغییرات را تشخیص دهند و تصمیمات سریع و آگاهانه بگیرند.

داوطلبان با در نظر گرفتن این ویژگی‌ها، می‌توانند انتخابی آگاهانه داشته باشند و در این حرفه، موفق و موثر عمل نمایند.

آگاهی از وظایف شغلی، گامی اساسی در انتخاب آگاهانه رشته پرستاری است. پرستاران، به عنوان اعضای کلیدی تیم درمان، مسئولیت‌های متنوعی را بر عهده دارند که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:

• ارزیابی وضعیت بیمار: بررسی علائم حیاتی، شرح حال و معاینه فیزیکی بیمار و ثبت دقیق اطلاعات در پرونده پزشکی.
• برنامه‌ریزی و اجرای مراقبت‌های پرستاری: تدوین طرح مراقبتی متناسب با نیازهای بیمار و اجرای آن با رعایت اصول علمی و اخلاقی.
• مدیریت دارویی: تجویز و اجرای دستورات دارویی پزشک، نظارت بر اثرات داروها و آموزش نحوه مصرف صحیح به بیماران.
• انجام اقدامات درمانی: انجام تزریقات، پانسمان، مراقبت از زخم‌ها، تزریق خون و سایر اقدامات درمانی طبق دستور پزشک.
• همکاری با تیم درمان: مشارکت در جلسات تیم درمان، ارائه گزارش‌های پرستاری و همکاری با سایر اعضای تیم برای ارائه مراقبت‌های جامع به بیمار.
• آموزش به بیمار و خانواده: ارائه آموزش‌های لازم به بیمار و خانواده در خصوص نحوه مراقبت از خود، مصرف داروها و پیگیری درمان.
• مراقبت های ویژه: انجام مراقبت های ویژه از بیماران در شرایط بحرانی.
• پذیرش بیمار: شناسایی و پذیرش بیمار در مراکز درمانی.
• پیگیری مراقبتی: پیگیری مراقبت‌های درمانی در پایان هر شیفت کاری.

پرستاران، با انجام این وظایف، نقش مهمی در حفظ و ارتقای سلامت جامعه ایفا می‌کنند.

رشته پرستاری، به عنوان یکی از رشته‌های پرطرفدار در گروه پیراپزشکی، هر ساله دانشجویان بسیاری را در دانشگاه‌های سراسر کشور جذب می‌کند. داوطلبان پس از اعلام نتایج کنکور سراسری، از وضعیت قبولی خود در این رشته آگاه می‌شوند. با این حال، برخی از داوطلبان ممکن است به دنبال راه‌های دیگری برای ورود به این رشته باشند.

قابل ذکر است که پذیرش در رشته پرستاری بدون کنکور، در شرایط خاص و در برخی سال‌ها، امکان‌پذیر بوده است. به طور معمول، پذیرش در این رشته از طریق آزمون سراسری و بر اساس رتبه و سهمیه داوطلبان انجام می‌شود. اما، در برخی موارد، مانند مناطق محروم یا دانشگاه‌های خاص، ممکن است پذیرش بدون کنکور نیز صورت گیرد.

داوطلبان علاقه‌مند به تحصیل در رشته پرستاری، باید به این نکته توجه داشته باشند که لیست رشته های بدون کنکور تجربی ۱۴۰۳، تابع شرایط و ضوابط خاصی است و نمی‌توان به طور قطعی به آن اتکا کرد. بنابراین، بهترین راه برای ورود به این رشته، تلاش برای کسب رتبه مناسب در آزمون سراسری است.

در صورت اعلام پذیرش بدون کنکور در رشته پرستاری، اطلاعات مربوطه از طریق سازمان سنجش آموزش کشور و دانشگاه‌های پذیرنده، اطلاع‌رسانی خواهد شد.

در رشته پرستاره هر ترم چند ماه طول می کشد؟

داوطلبان دارای مدرک دیپلم نظام جدید یا مدرک پیش‌دانشگاهی (نظام قدیم) در هر یک از رشته‌های ریاضی، تجربی و انسانی، مجاز به شرکت در این آزمون هستند.

این بدان معناست که صرف نظر از رشته تحصیلی دبیرستان یا پیش‌دانشگاهی، داوطلبان می‌توانند در کنکور تجربی شرکت کرده و برای قبولی در رشته پرستاری تلاش کنند. با این حال، با توجه به رقابت بالا در این رشته، کسب رتبه و نمره مناسب در کنکور سراسری اهمیت بسزایی دارد.

سازمان سنجش آموزش کشور، به منظور تأمین نیروی انسانی متخصص در حوزه پرستاری، در برخی از سال‌ها اقدام به پذیرش دانشجو در تعدادی از رشته‌های پیراپزشکی بر اساس سوابق تحصیلی (بدون کنکور) می‌نماید. با این حال، با توجه به تغییرات سالانه در سیاست‌های پذیرش دانشجو، نمی‌توان به طور قطع پیش‌بینی کرد که آیا این رویه در سال‌های آتی نیز ادامه خواهد داشت یا خیر.

این بدان معناست که احتمال پذیرش پرستاری بدون کنکور وجود دارد، اما این امر قطعی نیست و به تصمیمات سازمان سنجش در هر سال بستگی دارد. داوطلبان علاقه‌مند به تحصیل در این رشته، باید به طور مرتب اطلاعیه‌های سازمان سنجش را پیگیری نمایند و خود را برای شرکت در کنکور سراسری آماده کنند.

به طور کلی، بهترین و مطمئن‌ترین راه برای ورود به رشته پرستاری، شرکت در کنکور سراسری گروه علوم تجربی و کسب رتبه و نمره مناسب است.

پس از معرفی رشته پرستاری و ماهیت آن، نوبت به معرفی دروس عمومی و تخصصی این رشته می‌رسد. داوطلبان علاقه‌مند به انتخاب رشته پرستاری، چه در دانشگاه‌های سراسری و چه در دانشگاه آزاد اسلامی، باید از محتوای دروس این رشته آگاهی کامل داشته باشند تا از بروز مشکلات احتمالی در طول تحصیل جلوگیری نمایند.

دوره کارشناسی رشته پرستاری، به طور معمول، چهار سال (هشت نیمسال تحصیلی) به طول می‌انجامد. البته، این مدت زمان ممکن است بر اساس قوانین و مقررات وزارت علوم و دانشگاه‌های مربوطه، تغییر کند. دانشجویان موظفند تمامی واحدهای درسی خود را در چارچوب قوانین دانشگاه به اتمام برسانند.

دروس رشته پرستاری به سه دسته پایه، اصلی و تخصصی تقسیم می‌شوند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود:

دروس پایه:

• تشریح
• فیزیولوژی
• ایمونولوژی
• بیوشیمی
• میکروب شناسی
• انگل شناسی
• آمار حیاتی مقدماتی

دروس اصلی:

• تغذیه و تغذیه درمانی
• اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماری‌ها
• روانشناسی اجتماعی
• دارو شناسی
• زبان تخصصی
• اصول و روش آموزش به بیمار

دروس تخصصی:

• اصول و فنون کاربرد احکام اسلامی در پرستاری
• بررسی وضعیت سلامت
• پرستاری بهداشت جامعه
• پرستاری بهداشت مادران و نوزادان و مراقبت‌های دوران بارداری و زایمان
• بیماری‌های داخلی، عفونی و پرستاری‌های مربوط
• پرستاری ویژه
• پرستاری در فوریت‌ها
• کودکان و پرستاری مربوط 1 (کودک سالم)
• کودکان و پرستاری مربوط 2 (کودک بیمار)
• بهداشت روانی، بیماری‌ها و پرستاری‌های مربوط
• اصول مدیریت خدمات پرستاری
• تاریخ و تحولات و اخلاق پرستاری
• کارآموزی

داوطلبان علاقه‌مند به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی، می‌توانند با مطالعه مقالات مربوطه، از مزایا و معایب انتخاب رشته پرستاری و شهریه رشته پرستاری دانشگاه آزاد ۱۴۰۳ – ۱۴۰۴ آگاهی کسب نمایند.

موقعیت شغلی و بازار کار، از عوامل تعیین‌کننده در انتخاب رشته تحصیلی است. داوطلبان علاقه‌مند به رشته پرستاری، باید از فرصت‌های شغلی و شرایط بازار کار این رشته آگاهی داشته باشند.

با وجود چالش‌های موجود در نظام سلامت کشور، فارغ‌التحصیلان رشته پرستاری، به ویژه افراد متخصص و توانمند، فرصت‌های شغلی مناسبی در مراکز درمانی و بهداشتی دارند. نیاز به پرستاران مجرب، همواره در بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها و مراکز مراقبت از سالمندان و کودکان احساس می‌شود.

فرصت‌های شغلی پرستاران محدود به مراکز درمانی نیست. آن‌ها می‌توانند در صنایع مختلف، سازمان تربیت بدنی، مراکز ورزشی و آموزش و پرورش نیز مشغول به کار شوند. همچنین، امکان تأسیس مراکز بهداشت خصوصی و مهدکودک‌ها نیز برای فارغ‌التحصیلان این رشته وجود دارد.

فارغ‌التحصیلان رشته پرستاری، بر اساس سطح تحصیلات (کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکتری)، می‌توانند در موقعیت‌های شغلی متنوعی مانند پرستار شیفت، سرپرستار، سوپروایزر بالینی، سوپروایزر کنترل عفونت، سوپروایزر آموزشی و ریاست پرستاری بیمارستان فعالیت کنند.

مهم‌ترین فرصت‌های شغلی فارغ‌التحصیلان رشته پرستاری:

• بیمارستان‌های دولتی و خصوصی
• درمانگاه‌ها و کلینیک‌ها
• مراکز نگهداری سالمندان و کودکان
• مراکز توانبخشی
• اورژانس، بخش‌های مراقبت‌های ویژه (ICU, CCU) و اتاق عمل
• مراکز بهداشت خصوصی
• مهدکودک‌ها
• مراکز آموزشی و پژوهشی

با توجه به افزایش نیاز به خدمات مراقبت‌های بهداشتی و درمانی، بازار کار رشته پرستاری در آینده نیز از رونق مناسبی برخوردار خواهد بود.

رشته پرستاری، به دلیل اهمیت و جایگاه ویژه‌ای که در نظام سلامت دارد، همواره مورد توجه داوطلبان کنکور سراسری قرار گرفته است. در این راستا، سوالات متداول و پرتکراری در مورد این رشته مطرح می‌شود که در ادامه به برخی از آن‌ها پاسخ داده می‌شود:

1. شرایط ورود به رشته پرستاری چیست؟

برای ورود به رشته پرستاری در دانشگاه‌های سراسری، شرکت در کنکور سراسری گروه علوم تجربی و کسب حداقل نمره قبولی الزامی است. داوطلبان دارای مدرک دیپلم نظام جدید یا مدرک پیش‌دانشگاهی (نظام قدیم) در هر یک از رشته‌های ریاضی، تجربی و انسانی، مجاز به شرکت در این آزمون هستند.

2. آیا امکان تحصیل در رشته پرستاری بدون کنکور وجود دارد؟

سازمان سنجش آموزش کشور، در برخی از سال‌ها، پذیرش دانشجو در تعدادی از رشته‌های پیراپزشکی را بر اساس سوابق تحصیلی (بدون کنکور) انجام می‌دهد. با این حال، نمی‌توان به طور قطعی پیش‌بینی کرد که آیا این رویه در سال‌های آتی نیز ادامه خواهد داشت یا خیر.

3. مدت زمان تحصیل در رشته پرستاری چقدر است؟

دوره کارشناسی رشته پرستاری، به طور معمول، چهار سال (هشت نیمسال تحصیلی) به طول می‌انجامد.

4. فرصت‌های شغلی فارغ‌التحصیلان رشته پرستاری چیست؟

فارغ‌التحصیلان رشته پرستاری می‌توانند در بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها، مراکز بهداشتی، مراکز توانبخشی، مراکز مراقبت در منزل و سایر مراکز مرتبط با حوزه سلامت مشغول به کار شوند. همچنین، امکان ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در رشته‌های مختلف پرستاری نیز برای فارغ‌التحصیلان این رشته فراهم است.

5. چه ویژگی‌های شخصیتی برای موفقیت در رشته پرستاری ضروری است؟

صبر، همدلی، مسئولیت‌پذیری، توانایی برقراری ارتباط موثر و مهارت‌های حل مسئله، از جمله ویژگی‌های ضروری برای موفقیت در رشته پرستاری هستند.

جمع بندی